تفاوت اسپات و فیوچرز چیست؟
معاملات در بازارهای مالی به دو صورت اسپات و فیوچرز انجام می‌شوند، تفاوت‌های زیادی بین این دو روش وجود دارد که ممکن است برای معامله‌گران مبتدی یا حتی حرفه‌ای گیج‌کننده باشد. اسپات به معاملاتی اشاره دارد که به طور مستقیم و در زمان فعلی انجام می‌شود، در حالی که فیوچرز معاملاتی هستند که در زمان مشخصی در آینده تسویه می‌شوند. در این مقاله، به بررسی جزئیات این دو نوع معاملات پرداخته و تفاوت‌های آنها را بررسی خواهیم کرد تا معامله‌گران بتوانند تصمیم بهتری برای معاملات خود بگیرند.
اسپات چیست؟
مفهوم “اسپات” به تعاملات مالی اشاره دارد که در زمان فعلی انجام می‌شود، به عنوان مقابله با تعاملاتی که در آینده اتفاق می‌افتند که به عنوان “معاملات آتی” شناخته می‌شوند. در واقع، معاملات اسپات به معاملاتی اطلاق می‌شود که به سرعت و در زمان حاضر انجام می‌شوند، معمولاً در عرض یک روز. این نوع معاملات معمولاً در بازارهای مالی مختلف از جمله بازارهای ارز، سهام، کالاها و ارزهای دیجیتال انجام می‌شود.
فیوچرز چیست؟
فیوچرز (Futures) به قراردادهایی گفته می‌شود که برای خرید یا فروش یک دارایی خاص در آینده با یک قیمت مشخص، در یک تاریخ معین امضا می‌شوند. این قراردادها به موجب قوانین بازارهای مالی مختلف صورت می‌پذیرند و معمولاً به صورت استاندارد برای تعیین قیمت، مقدار و تاریخ انجام معامله شناخته می‌شوند.
تفاوت اصلی بین معاملات اسپات و فیوچرز
تفاوت اجرای معاملات اسپات و فیوچرز در چند جنبه مختلف قابل مشاهده است:
تفاوت حجم معاملات اسپات و فیوچرز
تفاوت حجم معاملات اسپات و فیوچرز به شرح زیر است:
- معاملات اسپات (Spot):
- حجم معاملات اسپات مربوط به خرید و فروش دارایی‌ها در زمان فعلی است. این نوع معاملات به طور معمول در بازارهای مالی انجام می‌شود و براساس نیاز و تقاضای واقعی معامله‌گران انجام می‌شود. حجم معاملات اسپات بیشتر وابسته به عرضه و تقاضا و شرایط فعلی بازار است و معمولاً در بازارهای پرنفوذی و پویا بیشتر است.
- معاملات فیوچرز (Futures):
- حجم معاملات فیوچرز مربوط به تعهدات آینده برای خرید یا فروش دارایی‌ها در یک زمان مشخص است. این نوع معاملات اغلب در بورس‌ها و بازارهای مالی مرکزی انجام می‌شود و از قراردادهای استاندارد برای خرید و فروش دارایی‌ها در آینده استفاده می‌کند. حجم معاملات فیوچرز معمولاً بزرگتر از حجم معاملات اسپات است، زیرا معاملات فیوچرز به دلیل استفاده از اهرم معاملاتی و تعهدات آینده بیشتر می‌تواند حجم بزرگتری داشته باشد.
تفاوت نحوه اجرای معاملات اسپات و فیوچرز
- تاریخ تسویه:
- در معاملات اسپات، معامله و تسویه آن به طور معمول در زمان فعلی و بلافاصله انجام می‌شود. اما در معاملات فیوچرز، تاریخ تسویه مشخص است و معامله در آینده بر اساس شرایط تعیین شده در قرارداد انجام می‌شود.
- حجم و قدرت ارتباط بازار:
- معاملات اسپات معمولاً برای دارایی‌های محدود و در بازارهای محلی یا بین‌المللی کوچکتر منظور می‌شود، در حالی که معاملات فیوچرز معمولاً برای دارایی‌های بزرگتر و در بازارهای مالی بزرگتر انجام می‌شود. این باعث می‌شود که معاملات فیوچرز به تعداد بیشتری از معامله‌گران و سرمایه‌گذاران دسترسی داشته باشند.
- ریسک و مزیت‌ها:
در معاملات فیوچرز، بخشی از ریسک ناشی از تغییرات قیمت را می‌توان با استفاده از قراردادهای استاندارد مدیریت کرد، اما در معاملات اسپات، این امکان به همین شکل وجود ندارد. از طرفی، معاملات فیوچرز به معامله‌گران امکاناتی مانند انعطاف بیشتر در مدیریت ریسک و موقعیت‌گیری را می‌دهد، در حالی که معاملات اسپات معمولاً به سرمایه‌گذارانی منطقه‌محور و فعال در بازارهای محلی محدودتر است.
تفاوت اهرم معاملاتی (Leverage) اسپات و فیوچرز
تفاوت اهرم معاملاتی (Leverage) در معاملات اسپات و فیوچرز به شرح زیر است:
- معاملات اسپات (Spot):
- در معاملات اسپات، اهرم معمولاً نیست یا بسیار کمتر از معاملات فیوچرز است. در واقع، معامله‌گران اغلب بدون استفاده از اهرم معامله می‌کنند و معاملات خود را با مبلغ پول واقعی انجام می‌دهند.
- معاملات فیوچرز (Futures):
- در مقابل، در معاملات فیوچرز اهرم به طور گسترده‌تر استفاده می‌شود. بسیاری از بورس‌ها و مارکت‌های فیوچرز امکانات اهرم بالایی برای معامله‌گران فراهم می‌کنند، که به آنها امکان می‌دهد با استفاده از مقدار کمی سرمایه، موقعیت‌های بزرگتری در بازار را به دست آورند.
به طور کلی، استفاده از اهرم در معاملات فیوچرز می‌تواند به معامله‌گران اجازه دهد که موقعیت‌های بزرگتری را در بازار داشته باشند، اما همچنین ریسک‌های بیشتری را نیز به همراه دارد. در مقابل، معاملات اسپات بدون استفاده از اهرم و با استفاده از پول واقعی انجام می‌شود که ریسک آن کمتر است.
تفاوت نحوه کسب سود در معاملات فیوچرز و اسپات
تفاوت نحوه کسب سود در معاملات اسپات و فیوچرز به شرح زیر است:
- معاملات اسپات (Spot):
- در معاملات اسپات، سود یا زیان بلافاصله پس از انجام معامله رخ می‌دهد. به عبارت دیگر، معامله‌گر در زمانی که معامله را بسته و دارایی را خریداری یا فروش کرده است، سود یا زیان خود را مشاهده می‌کند. این به معامله‌گران امکان می‌دهد که به سرعت سود یا زیان خود را مشاهده کرده و از آن بهره‌مند شوند.
- معاملات فیوچرز (Futures):
- در مقابل، در معاملات فیوچرز، سود یا زیان ممکن است در آینده و در زمان تسویه قراردادها رخ دهد. یعنی معامله‌گر ممکن است معامله خود را با قیمت مشخصی انجام داده باشد اما تا زمانی که قرارداد تسویه شود، سود یا زیان را واقعی نمی‌بیند. به این معنی که سود یا زیان نهایی معمولاً در زمان تسویه قرارداد و با تفاوت قیمت‌ها در زمان معامله و زمان تسویه مشخص می‌شود.
به طور کلی، در معاملات اسپات، سود یا زیان بلافاصله پس از معامله رخ می‌دهد، در حالی که در معاملات فیوچرز، زمان تسویه قراردادها ممکن است در آینده باشد و سود یا زیان نهایی در زمان تسویه مشخص می‌شود.
تفاوت ریسک معاملات فیوچرز و اسپات
تفاوت در ریسک معاملات اسپات و فیوچرز به ویژگی‌های هر نوع معامله برمی‌گردد:
- ریسک معاملات اسپات (Spot):
- در معاملات اسپات، ریسک اصلی مرتبط با تغییرات قیمت در بازار است. معامله‌گران باید به دقت به تحلیل بازار پرداخته و تغییرات قیمت را پیش‌بینی کنند. این نوع معاملات معمولاً کمترین ریسک ممکن را دارند زیرا معامله‌گران می‌توانند در هر زمان موقعیت خود را ببندند و سریعاً به سود یا ضرر خود واکنش نشان دهند.
- ریسک معاملات فیوچرز (Futures):
- در معاملات فیوچرز، علاوه بر ریسک قیمتی، ریسک‌های دیگری نیز وجود دارد. برخی از این ریسک‌ها شامل ریسک لغو قرارداد (counterparty risk)، ریسک لغو خودآگاه (forced liquidation risk)، و ریسک پرداخت مبلغ تضمین (margin call risk) می‌باشد. همچنین، به دلیل اینکه معاملات فیوچرز در زمان مشخصی در آینده تسویه می‌شوند، عواملی مانند تغییرات نرخ بهای سود و ضرر (carry risk) نیز در نظر گرفته می‌شود.
بنابراین، معاملات فیوچرز معمولاً دارای ریسک‌های بیشتری نسبت به معاملات اسپات هستند. این ریسک‌ها بیشتر به عواملی مانند نیاز به حفظ موقعیت معاملاتی، تغییرات در مقررات بورس و نحوه‌ی تسویه معاملات مرتبط است.
تفاوت معامله اسپات و فیوچرز در قیمت دارایی‌ها
قیمت دارایی‌ها در معاملات اسپات و فیوچرز می‌تواند به طور قابل توجهی متفاوت باشد.
در اینجا به برخی از دلایل این تفاوت اشاره می‌کنیم:
- زمان تحویل:
- معاملات اسپات: تحویل دارایی به طور فوری و در لحظه انجام می‌شود.
- معاملات فیوچرز: تحویل دارایی در تاریخ آینده انجام می‌شود.
- نرخ بهره:
- معاملات اسپات: نرخ بهره در قیمت لحاظ نمی‌شود.
- معاملات فیوچرز: نرخ بهره در قیمت لحاظ می‌شود.
- عرضه و تقاضا:
- معاملات اسپات: قیمت بر اساس عرضه و تقاضای فعلی بازار تعیین می‌شود.
- معاملات فیوچرز: قیمت بر اساس پیش‌بینی عرضه و تقاضا در تاریخ آینده تعیین می‌شود.
- اهرم:
- معاملات اسپات: امکان استفاده از اهرم وجود ندارد.
- معاملات فیوچرز: امکان استفاده از اهرم وجود دارد که می‌تواند نوسانات قیمت را به طور قابل توجهی افزایش دهد.
در اینجا مثالی از تفاوت قیمت دارایی‌ها در معاملات اسپات و فیوچرز ارائه می‌دهیم:
فرض کنید قیمت فعلی بیت کوین در بازار اسپات 10000 دلار است.
- در معاملات اسپات: شما می‌توانید 1 بیت کوین را با قیمت 10000 دلار خریداری کنید.
- در معاملات فیوچرز: شما می‌توانید با استفاده از اهرم 10 به 1، 10 بیت کوین را با قیمت 10000 دلار خریداری کنید.
در این مثال، اگر قیمت بیت کوین در تاریخ آینده 11000 دلار باشد:
- در معاملات اسپات: شما 1000 دلار سود خواهید کرد.
- در معاملات فیوچرز: شما 10000 دلار سود خواهید کرد.
معامله اسپات و فیوچرز برای چه افرادی مناسب است؟
انتخاب بین معامله اسپات و فیوچرز به عوامل مختلفی از جمله استراتژی معاملاتی، ریسک‌پذیری و دانش و تجربه شما بستگی دارد.
در اینجا به طور خلاصه به این موضوع می‌پردازیم که معامله اسپات و فیوچرز برای چه افرادی مناسب است:
معامله اسپات
مناسب برای:
- معامله گران مبتدی
- معامله گران بلندمدت
- معامله گرانی که به دنبال سودهای پایدار و کم ریسک هستند
- معامله گرانی که به دنبال نقدشوندگی بالا هستند
معامله فیوچرز
مناسب برای:
- معامله گران باتجربه و حرفه‌ای
- معامله گران کوتاه مدتی
- معامله گرانی که به دنبال سودهای بالا و ریسک بالا هستند
- معامله گرانی که می‌خواهند از اهرم استفاده کنند
جمع بندی
در نتیجه، تفاوت اساسی بین معاملات اسپات و فیوچرز در رویکرد تسویه و زمان انجام معاملات است. در معاملات اسپات، معامله‌گران به طور مستقیم و در زمان نزدیک معامله می‌کنند و تسویه آنها فوری است، در حالی که در معاملات فیوچرز، معامله‌گران به تسویه در زمان مشخص در آینده می‌پردازند. هر کدام از این دو نوع معاملات دارای ویژگی‌ها و ریسک‌های خاص خود است که باید قبل از شروع معاملات به دقت بررسی شود.
